Handbook

Բույսերի ֆիզիոլոգիական հիվանդությունները

Սնուցման ռեժիմի խախտումների հետ կապված (Սննդատարրերի պակասը)   Սննդատարրերը դրանք բույսի օրգանիզմի կառուցման միավորներն են, որոնց մատակարարման խանգարումները խիստ ազդում են բույսերի աճի, զարգացման ու առողջ,  հզոր բերքի առաջացման վրա: Բույսերին կյանքի տարբեր փուլերում անհրաժեշտ  են տարբեր քանակի և զանազան սննդատարրեր, և բույսի համար դրանց պակասը վատ է անդրադառնում  սննդառության, օրգանիզմի ու բերքի ստեղծման պրոցեսների...

ՖԻԶԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

ՖԻԶԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ Գյուղատնտեսական մշակաբույսերը հիվանդանում են ու տուժում ոչ միայն մանրեական վարակիչ հիվանդություններից,  այլ նաև մշակության պայմանների խախտումներից, սխալ ագրոտեխնիկայի կիրառումից,  տեխնիկական միջոցների ոչ ճիշտ օգտագործումից և այլն: Այս բոլորի հետևանքով խախտվում են բույսերի մշակության, աճի ու զարգացման պայմանները, որոնք էլ հանգեցնում են բույսերի ֆիզիոլոգիական պրոցեսների խախտումներին,  և այդ պատճառով էլ այս բոլոր հիվանդությունները միասին...

Վիրուսային հիվանդություններ

Վիրուսային հիվանդություններ Վիրուսային հիվանդությունների առաջացման պատճառը ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող օրգանիզմների՝ վիրուսների գործունեությունն է,  երբ հարուցիչները բազմանալով կենդանի օրգանիմների բջիջների մեջ       հասցնում են  դրանց մահվան: Դրա հետևանքով բուսական օրգանիզմները հիվանդանում են, ընկնում է աճի ու զարգացման ընթացքը, և այս բոլորի հետքանքով՝ խիստ վատանում է բերքի որակն ու քանակը: Վիրուսային հիվանդությունները ազդելով բույսերի ֆիզիոլոգիական ու կենսաքիմիական...

Բակտերիալ քաղցկեղ

Բակտերիալ  քաղցկեղ Հարուցիչը: – Agrobacterium tumefaciens, Pseudomonas syringae, Clavibacter ևն Բակտերիալ քաղցկեղը բույսերի լայն տարածված հիվանդություններից է, որը մեծ վնաս է պատճառում մորմազգի, վարդազգի և բազմաթիվ այլ ընտանիքներին պատկանող տեսակների բույսերին: Այս անբուժելի հիվանդությունը վարակում և վնասում է նաև խաղողին ու դեկորատիվ շատ բույսերի: Բակտերիալ քաղցկեղի վնասը մորմազգի կուլտուրաների վրա  Բակտերիալ քաղցկեղի վնասը վարդազգի կուլտուրաների...

ՍԵՎ ՈՏԻԿ

ՍԵՎ ՈՏԻԿ Հարուցիչները: –  Peсtobacterium (Erwinia) carotovorum subsp. atrosepticum, Pythium ultimum Trow. , Rhizoctonia solani  J.G. Kuhn, Thanatephorus cucumeris , Pythium debaryanum,  Phytophthora infestans  de Bary A., Սա հիվանդությունների խումբ է, որն առաջանում է տարբեր տեսակի սնկերի ու բակտերիաների կենսագործունեության հետևանքով: Սև ոտիկ հիվանդությունը վնասում է զանազան ընտանիքի բույսերին հիմնականում սածիլ հասակում. Մորմազգիներին- լոլիկ (Rhizoctonia solani...

Սեպտորիոզ (սպիտակ հետքայնություն)

Սեպտորիոզ (սպիտակ հետքայնություն)   Հարուցիչը: –  Septoria Սեպտորիոզը կամ սպիտակ հետքայնությունը հիմնականում վտանգավոր հիվանդություններից է հանդիսանում, որն ավելի շատ վնասում է տերևները, այնուհետև՝ ցողուններն ու պտուղները: Տերևները ժամանակից շուտ  չորանում են: Այն հատկապես մեծ վնաս է հասցնում բույսերի աճման վաղ հասակում, որի հետևանքով բույսը սկսում է սննդանյութերի ու էներգիայի մեծ մասը ծախսել նոր տերևներ առաջացնելու:...

ՖՈՄՈԶ

ՖՈՄՈԶ Հարուցիչը: – Phoma ցեղի սնկերն են Ֆոմոզը երբեմն անվանում են նաև չոր փտում կամ գորշ փտում: Այս հիվանդությունը վնասում էտարբեր ընտանիքներին պատկանող  զանազան տեսակի մշակաբույսերի, մասնավորապես. Մորմազգիներին – լոլիկ, կարտոֆիլ ևն; Աստղածաղկազգիներին – արևածաղիկ, Խաչածաղկավորներին – կաղամբ, հլածուկ ևն; Թելուկազգիներին – ճակնդեղ ևն; Նեխուրազգիներին – գազար ևն;   Բույսերի մոտ այս հիվանդությունը է վեգետացիայի վերջում...

Ֆուզարիոզ

Ֆուզարիոզ   Հարուցիչը: – Fusarium oxysporum   Բույսերի ամենատարածված ու խիստ  վտանգավոր հիվանդություններից մեկն է, որը վնաս է հասցնում բույսերի  մշակությամբ զբաղվող բոլոր մայր ցամաքներում: Այս հիվանդության հարուցիչը ամենակեր սնկերի թվին է պատկանում, որը վնասում է բազմաթիվ ընտանիքների բույսերին.   Հացազգիներից (Fusarium verticillioides, F. oxysporum)– ցորեն, գարի, վարսակ, եգիպտացորեն ևն; Ընդեղեններից կամ թիթեռնածաղկավորներից (Fusarium oxysporumsp. pisi ...

Դիդիմելիոզ

Դիդիմելիոզ (Դիդիմելլա) Հարուցիչը: – Didymella Ցողունային  քաղցկեղը կամ  Դիդիդմելիոզը սնկային հիվանդություն է, որի հարուցիչները առաջացնում են զանազան հիվանդություններ տարբեր բույսերի մոտ. Լոլիկ` ցողունային քաղցկեղ (D. lycopersici); Ոլոռ՝ մուգ հետքայնություն (D. pinodes); Ազնվամորի՝ մանուշակագույն հետքայնություն (Didymella applanata); Այս վտանգավոր հիվանդությունը հանդիպում է ինչպես բաց գրունտում,  այնպես էլ ծածկած: Բաց գրունտում այն հանդիպում է  ամռան վերջում, հատկապես...

Ցերկոսպորոզ

Հարուցիչը: – Cercospora ցեղի սնկերն են: Գյուղատնտեսական մշակաբույսերին զգալի վնաս հասցնող տարածված և վտանգավոր հիվանդություններից մեկն է: Այն վնասում է . -Ճակնդեղին -Մորմազգիներից-կարտոֆիլ, լոլիկ, սմբուկ; -Խաղողին; -Ընդեղեններից-լոբի, ոլոռ, սիսեռ, սոյա; -Շատ վայրի կուլտուրաներին- ավելուկ, խատուտիկ, պատատուկ: Վերջիններս կարող են հանդիսանալ առաջնային տեր բույսեր հիվանդության հարուցիչների սկզբնական զարգացման ու հետագա տարածման համար; -Վարդազգիներին-վարդ ևն: -Հովանոցազգիներից- նեխուր,...